शिक्षा ज्योतीलाई १२ बर्षदेखी क्यानको निरन्तर छात्रावृति

धरान ४ स्थित शिक्षा ज्योती आधारभुत बिधालयलाई क्यान एजुकेशन फाउण्डेशन क्यानाडाले बिगत १२ बर्षदेखी निरन्तर रुपमा छात्रावृति प्रदान गर्दै आएकोछ । सन २०११ देखी हाल सम्म बिधालयका २६ जना छात्र तथा छात्राहरुलाई छात्रावृति प्रदान गर्दै आएको शिक्षा ज्योती प्रोजेक्ट कोर्डिनेटर रमेश राईले जानकारी दिए । उनका अनुसार २६ जना बिधार्थीहरुलाई बिधालय पोशाक, जुत्ता, झोला,भर्ना शुल्क,पुस्तक , आबश्यक कापी कलम, पढाईमा कमजोर बिधार्थीहरुलाई ट्युशन शुल्क र कक्षा ११ र १२ का बिधार्थीहरुलाई सामुदायिक बिधालयको मासिक शुल्क समेत उपलब्ध गराउदै आएको छ ।

यस बिधालयबाट कक्षा ५ पास गरेर गएका बिद्यार्थीहरु लाई , माद्यामिक तथा कक्षा १२ सम्मका बिद्यार्थीहरुलाइ निरन्तर सहयोग गरिरहेको , हाल सम्म छात्रावृति पाएका दुईजना ले ब्याचलर पास गरिसकेको बिधालयकी प्र अ मेनुका सापकोटाले जानकारी दिइन । उनका अनुसार +२ पास गरेपछी उनिहरुको सट्टामा नयाँ बिद्यार्थीलाइ सहयोग गर्ने गरिदै आएकोछ । यस बिधालयका बिद्यार्थीहरु अहिले सम्म अन्य वडाका बिधालय हरु निकेतन , भानुस्मृती, शिक्षा सदन र दन्तकाली माविमा अध्यनरत छन भने +२ का लागी पब्लिक हाइस्कुलमा अध्यनरत प्र अ सापकोटाले जानकारी दिइन ।

शैक्षिक शहर भनेर चिनिने धरानको मुख्य चौक देखी लगभग ४ किलिमिटरको दुरिमा धरान -४ बसन्तटारमा रहेको यस बिधालय अन्य वडाहरुभन्दा केही दुर्गम क्षेत्रमा पर्छ । अर्गानिक कृषि गाउ भनेर चिनिने यस गाउमा रहेको एक मात्र यस बिधालयमा क्यानको सहयोग सुरु भएपछी बिधार्थीहरुको ड्रप आउटमा कमी आएको प्र अ सापकोटाको दावी छ । प्र अ सापकोटाको अनुसार क्यानकै सहयोगमा बालबिकास केन्द्रमा खेलकुद तथा शैक्षिक सामग्रीहरु खरिद गरिएकोछ । क्यानले खेलकुद सामग्री संगै पुस्तकालयमा बालबालिकाहरुको लागी चित्रकथा पुस्तक र एकथान कम्प्युटर उपलब्ध गराएकोछ । बिधालयमा खेलकुद सामग्रीहरु र पुस्तकालय सुरु भए संगै बिधार्थीहरु दैनिक बिधालय आउने र समयमै बिधालय आउन थालेको प्र अ सापकोटाको भनाइ छ । हाल बिधालयमा बालबिकास केन्द्रका नानीहरु सहित ११२ जना बिधार्थीहरु रहेको र यि मध्ये क्यानको सहयोग पाउने बिधार्थीहरु अधिकांश अनाथ , एकल आमा बुवा, निम्न आय भएका र दलित परिवारहरुबाट रहेको संयोजक राईले जानकारी दिए ।

२०५२ पौष २७ गते अनौपचारिक शिक्षा प्रदान गर्ने हेतुले, स्कुलको पहुच भन्दा बाहिर रहेका बालबालिका लाई शिक्षा दिन बिना राई लगायत स्काउटहरुको टोलीद्वारा सुरु गरिएको कक्षालाई तत्कालीन पाचकन्या गाविस बाट वडा नम्बर ८ लाई औपचारिक शिक्षण गर्ने उद्देश्यले बिधालय को रुपमा २०५३ मा दर्ता भै २०५४ बाट औपचारिक पढाई सुरु भएको बिधालय संस्थापक अध्यक्ष जबरध्वज राईले जानकारी दिए । बिधालयको अनुमती पाएपछी एकजना शिक्षक राहत दरवन्दी र स्थानिय निकायको सहयोगमा एकजना गरी जम्मा दुईजना शिक्षक शिक्षिकाद्वारा पठनपाठन भएको बिधालयमा हाल एक जनाको दरवन्दी , दुईओटा राहत , दुईजना बालबिकास सहयोगी कार्यकर्ता र एक जना सहकर्मी गरी जम्मा ५ जनाले बिधालय संचालन गरिरहेको प्र अ सापकोटाले जानकारी दिइन । उनका अनुसार २०६५ सालबाट महिला शिक्षिकाहरुद्वारा संचालन भैरहेकोछ ।

नगरबाट पनि आबश्यक सहयोग पाइरहेको प्र अ को भनाइ छ । बिधालयमा हाल सबै बिधार्थीहरुको लागी बिधालयमै खाजा पकाएर खुवाइने गरिएको छ । धरान वडा नम्बर ४ कै अन्य बिधालयहरु भन्दा धेरै बिधार्थी संख्या भएको यस बिधालयमा अन्य बिधालयमा जस्तो अङग्रेजी माध्यममा पढाई नभएपनी यस बिधालयबाट कक्षा ५ पास गरेर अन्य बिधालयमा जाने बिधार्थीहरुले राम्रो स्थान लिएर पास गरिरहेको प्र अ को दावी छ । प्र अ सहित ५ जना शिक्षिका रहेको यस बिधालयमा बालबिकास केन्द्र सहित ६ वटा कक्षा कोठा रहेको छ । ६ वटा कक्षाका लागी ५ जना शिक्षिका पर्याप्त नहुँदा पठन पाठनमा निकै असहज भएको प्र अ को भनाइ छ । हाल एकजना थप शिक्षक भए बिधार्थीहरुलाई पठन पाठनमा निकै सहज हुने र अझ बढी गुणस्तरीय शिक्षा दिन सकिने प्र अ सापकोटाको अपेक्षा छ ।